Šifra predmeta:
423B2		 Naziv predmeta:
Metode u kliničkoj hemiji

Školska godina:

2024/2025.

Uslovi pohađanja:

402B2

ESPB:

7

Vrsta studija:

osnovne akademske studije

Studijski program:

Biohemija: 4. godina, letnji semestar, izborni (E16B2), stručno-aplikativni predmet

Nastavnici:

dr Marija Đ. Gavrović Jankulović
redovni profesor, Hemijski fakultet, Studentski trg 12-16, Beograd

dr Milica M. Popović
vanredni profesor, Hemijski fakultet, Studentski trg 12-16, Beograd

Saradnik:

Isidora I. Protić Rosić, master biohemičar
asistent, Hemijski fakultet, Studentski trg 12-16, Beograd

Fond časova:

Nedeljno: dva časa predavanja + četiri časa laboratorijskih vežbi (2+0+4)

Ciljevi:

Pored usvajanja fundamentalnog znanja iz oblasti kliničke biohemije student biohemije treba da razvije sposobnost i primeni nova znanja iz oblasti biomedicinskih nauka u kliničke svrhe (dijagnostifikovanje bolesti, planiranje i praćenje terapije). Student se upoznaje sa osnovnim principima i pravilima rada u kliničkoj laboratoriji. U cilju razumevanja teorijskih osnova koje su našle primenu u kliničkoj laboratoriji student savladava i principe novih analitičkih tehnika i instrumenata koji se koriste u kliničkoj praksi. Pored teorijskih osnova tokom eksperimentalnih vežbi student se upoznaje sa organizacijom i radom u kliničkoj laboratoriji. Tokom praktičnog izvođenja laboratorijskih testova student je u prilici da analizira i interpretira rezultate do kojih je došao.

Ishod:

Poznavanje pravila rada u biohemijskoj laboratoriji u skladu sa dobrom laboratorijskom praksom.

Oblici nastave:

Predavanja, eksperimentalne vežbe, seminari.

Vannastavne aktivnosti:

Priprema i pisanje seminarskog rada.

Literatura:

Osnovna literatura:

  • Carl A. Burtis, Edward R. Ashwood: Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry, 5th ed, Saunders

Pomoćna literatura:

  • Marija Gavrović-Jankulović: Odabrana poglavlja iz Patobiohemije, Hemijski fakultet, Beograd
  • Olgica Nedić, Srđan Stojanović: Biohemijski procesi u patološkim promenama metabolizma, Hemijski fakultet, Beograd

Dodatni materijal:

—

  Nastavne obaveze i način ocenjivanja

Predavanja:

10 poena (2 časa nedeljno)

Program rada:

  1. Uvod: kvalitet reagenasa; izbor analitičke metode.
  2. Referentna vrednost; biološka varijabilnost.
  3. Sakupljanje uzoraka, čuvanje i obrada.
  4. Analitički postupci i njihova primena u kliničkoj praksi: fotometrija, spektrofotometrija, tehnike emisije i rasipanja svetlosti.
  5. Analitički postupci i njihova primena u kliničkoj praksi: elektroforeza, hromatografija/masena spektrometrija, analiza nukleinskih kiselina.
  6. Analiza aminokiselina i proteina.
  7. Analiza ugljenih hidrata i glikovanih molekula.
  8. Analiza lipida i lipoproteina.
  9. Analiza enzima.
  10. Analiza mineralnih materija; analiza mikroelemenata.
  11. Analiza elektrolita i gasova; kiselo-bazna ravnoteža.
  12. Analiza vitamina; analiza porfirina.

Laboratorijske vežbe:

30 poena (4 časa nedeljno)

Program rada:

  • Analitički postupci u kliničkoj praksi
  • Hematološke analize - krvna slika i sedimentacija
  • Određivanje insulina RIA metodom
  • Određivanje kortizola RIA-CT metodom
  • Analiza urina: kvalitativna i mikroskopska analiza sedimenata
  • Određivanje ukupnih proteina u urinu sa Ponceau-S
  • Određivanje radionuklida u urinu gama-spektrometrijski
  • Određivanje prisustva autoantitela i antitela na parazite IF metodom
  • Brzi testovi za utvrđivanje prisustva antitela
  • Brzi testovi za utvrđivanje trudnoće i ovulatornih dana
  • Spermogram

Seminarski radovi:

10 poena

Usmeni ispit:

50 poena