Šifra predmeta:
243H2		 Naziv predmeta:
Hemija makromolekula

Školska godina:

2023/2024.

Uslovi pohađanja:

201A2 + 202A2

ESPB:

10

Vrsta studija:

osnovne akademske studije, integrisane osnovne i master akademske studije

Studijski programi:

Hemija: 4. godina, zimski semestar, izborni (E14H2), naučno-stručni predmet

Nastava hemije: 4. godina, zimski semestar, izborni (E15P2), naučno-stručni predmet

Nastavnik:

dr Aleksandra D. Mitrović
docent, Hemijski fakultet, Studentski trg 12-16, Beograd

Saradnik:

Jovana N. Stanojković, master hemičar

Fond časova:

Nedeljno: četiri časa predavanja + četiri časa laboratorijskih vežbi (4+0+4)

Ciljevi:

Upoznavanje sa značajnim aspektima savremene hemije makromolekula, počev od molekulske strukture, načina izvođenja sinteze kao i svojstvima i primenom polimera.

Ishod:

Studenti su stekli osnovna znanja o mehanizmu, kinetici i postupcima sinteze polimera i ovladali osnovnim tehnikama izvođenja lančanih i stupnjevitih polimerizacija.

Oblici nastave:

Predavanja, laboratorijske vežbe.

Vannastavne aktivnosti:

—

Literatura:

Osnovna literatura:

  1. S. M. Jovanović, J. Đonlagić: Hemija makromolekula, TMF, Beograd (ISBN-86-7401-181-0)
  2. J. Đonlagić: Hemija makromolekula - praktikum, TMF, Beograd, 1999. (ISBN-86-7401-117-9)

Pomoćna literatura:

  1. Charles E. Carraher, Jr.: Seymour/Carraher’s polymer chemistry, 7th edition, Taylor & Francis Group, 2008.
  2. G. Odian: Principles of Polymerization, 4th ed., Wiley, New York, 2004.

Dodatni materijal:

—

  Nastavne obaveze i način ocenjivanja

Predavanja:

0 poena (4 časa nedeljno)

Program rada:

  1. Uvod - Osnovni pojmovi, definicije i nomenklatura. Klasifikacija polimera.
  2. Stupnjevite polimerizacije: polikondenzacije i poliadicije. Mehanizam i kinetika stupnjevitih polimerizacija. Veličina i raspodela veličina molekula. Teorije formiranja gela. Pregled načina sinteze nekih industrijski značajnih polimera.
  3. Polimerizacija kao lančana reakcija. Termodinamički i kinetički aspekt lančanih polimerizacija.
  4. Radikalna polimerizacija. Mehanizam i kinetika elementarnih reakcija polimerizacije. Molarne mase i raspodela molarnih masa polimera.
  5. Jonske polimerizacije.
  6. Stereospecifične polimerizacije, inicirane heterogenim i homogenim katalizatorima Cigler-Nata-tipa.
  7. Tehnike izvođenja reakcije polimerizacije preko slobodnih radikala: polimerizacije u masi, emulziji, suspenziji, rastvoru i taložne polimerizacije.

Laboratorijske vežbe:

30 poena (4 časa nedeljno)

Program rada:

  1. Sinteza poliestara i poliamida međufaznom polikondenzacijom.
  2. Sinteza nezasićenog poliestra.
  3. Sinteza poliuretana.
  4. Izrada tvrdih i mekih poliuretanskih pena.
  5. Polimerizacija metil-metakrilata u masi.
  6. Polimerizacija stirena u emulziji.
  7. Polimerizacija metil-metakrilata u suspenziji.
  8. Taložna polimerizacija akrolonitrila.
  9. Sinteza polioksimetilena otvranjem prstena trioksana.
  10. Sinteza poli(dimetilsiloksana) reakcijom heterogeno katalizovane siloksanske ekvilibracije.

Pismeni ispit:

70 poena