Šifra predmeta:
102S2
Naziv predmeta:
Neorganska hemija

Školska godina:

2024/2025.

Uslovi pohađanja:

Nema uslova

ESPB:

6

Vrsta studija:

osnovne akademske studije

Studijski program:

Hemija životne sredine: 1. godina, letnji semestar, obavezni, teorijsko-metodološki predmet

Nastavnik:

dr Ilija D. Brčeski
redovni profesor, Hemijski fakultet, Studentski trg 12-16, Beograd

Saradnici:

Fond časova:

Nedeljno: pet časova predavanja + jedan čas teorijskih vežbi (5+1+0)

Ciljevi:

Neorganska hemija spada u red fundamentalnih ispita na ovom smeru. Na ovom predmetu studenti se upoznaju sa elementima i njihovim jedinjenjima. U okviru hemije elemenata upoznaju se sa nalaženjem elemenata u prirodi, načinom njihovog dobivanja u čistom stanju, zatim sa njihovim najvažnijim jedinjenjima, kao i upotrebom, odnosno praktičnom primenom. Specifičnost za ovu studijsku grupu je što se daju osnovne ekohemijske karakteristike elemenata i njihovih jedinjenja kao i učešće u globalnom ekološkom ciklusu. Kod pojedinih elemenata/ jedinjenja se daju i njihove toksikološke osobine. Na ovom predmetu se detaljnije proučava koordinaciona hemija i karakteristike koordinacionih jedinjenja.

Ciljevi:

  • potpuno vladanje osnovnom hemijom elemenata,
  • detaljno poznavanje najvažnijih jedinjenja pojedinih glavnih elemenata,
  • detaljno poznavanje osnovnih ekoloških ciklusa u kojima su uključeni elementi kao i posledice narušavanja ovih ciklusa,
  • detaljno poznavanje pojmova kataliza i katalitičko delovanje.
Ciljevi: potpuno vladanje osnovnom hemijom elemenata, detaljno poznavanje najvažnijih jedinjenja pojedinih glavnih elemenata, detaljno poznavanje osnovnih ekoloških ciklusa u kojima su uključeni elementi kao i posledice narušavanja ovih ciklusa, detaljno poznavanje pojmova kataliza i katalitičko delovanje.

Ishod:

Poznavanje hemije elemenata i shvatanje logike periodnog sistema. Sagledavanje uloge pojedinih elemenata i njihovih neorganskih jedinjenja u ekohemijskim i biohemijskim ciklusima kao i u industriji.

Oblici nastave:

Predavanja, teorijske/računske vežbe.

Vannastavne aktivnosti:

Literatura:

Osnovna literatura:

  • Ivan Filipović, Stjepan Lipanović: Opća i anorganska hemija 1 i 2 deo, Školska knjiga, Zagreb

Pomoćna literatura:

  • Dejan Poleti: Hemija elemenata, TMF, Beograd
  • H. B. Jacimirski: Uvod u bioneorgansku hemiju, Privredni pregled, Beograd

Dodatni materijal:

  Nastavne obaveze i način ocenjivanja

Predavanja:

5 poena (5 časova nedeljno)

Program rada:

  • Hemija elemenata (nalaženje u prirodi,osobine, važnija neorganska jedinjenja, primena).
  • Vodonik. Halogeni elementi.
  • Halkogeni elementi.
  • Grupa azota.
  • Grupa ugljenika.
  • Grupa bora. Opšti postupci dobivanja metala.
  • Alkalni i zemnoalkalni metali.
  • Opšte karakteristike d- i f-elemenata. Lantanidi i aktinidi.
  • Grupe titana i vanadijuma. Grupe hroma i mangana.
  • Trijada gvožđa. Grupe bakra i cinka.
  • Platinski metali i plemeniti gasovi.
  • Sinteza, stabilnost, hemijske transformacije kompleksa i mehanizmi reakcija u koordinacionoj hemiji. Osnovi nomenklature kompleksnih jedinjenja.
  • Osnovne tehnike karakterizacije kompleksnih jedinjenja.
  • Koordinaciona jedinjenja u biološkim sistemima - osnovi bioneorganske hemije.
  • Uvod u hemiju čvrstog stanja.
  • Osnovi katalize.

Teorijske vežbe:

5 poena (1 čas nedeljno)

Kolokvijumi:

20 poena

Pismeni ispit:

30 poena

Usmeni ispit:

40 poena