Šifra predmeta:
1411A		 Naziv predmeta:
Hemija prirodnih proizvoda

Školska godina:

2012/2013.

Uslovi pohađanja:

1201A

ESPB:

7

Vrsta studija:

osnovne akademske studije

Studijski programi:

Hemija: 3. godina, zimski semestar, obavezni, naučno-stručni predmet

Profesor hemije: 3. godina, zimski semestar, obavezni, naučno-stručni predmet

Hemija životne sredine: 3. godina, zimski semestar, obavezni, naučno-stručni predmet

Nastavnici:

dr Natalija Đ. Polović
redovni profesor, Hemijski fakultet, Studentski trg 12-16, Beograd

dr Radivoje M. Prodanović
redovni profesor, Hemijski fakultet, Studentski trg 12-16, Beograd

Saradnici:

dr Gordana N. Kovačević

dr Vesna B. Jovanović
naučni savetnik, Hemijski fakultet, Studentski trg 12-16, Beograd

dr Milica M. Popović
vanredni profesor, Hemijski fakultet, Studentski trg 12-16, Beograd

Ivan D. Pavićević

Fond časova:

Nedeljno: tri časa predavanja + tri časa laboratorijskih vežbi (3+0+3)

Ciljevi:

Cilj ovog kursa je da student ovlada osnovnim principima o izolovanju, prečišćavanju, identifikovanju, karakterizovanju i određivanju strukture najvažnijih klasa prirodnih proizvoda. Okvir ovog kursa podrazumeva i uloge koje ovi molekuli imaju u organizmima koji ih proizvode sa akcentom na sekundarnim metabolitima.

Ishod:

Student je ovladao osnovnim principima o izolovanju, prečišćavanju, identifikovanju, karakerizovanju i određivanju strukture najvažnijih klasa prirodnih proizvoda.

Oblici nastave:

Predavanja, vežbe, seminar.

Vannastavne aktivnosti:

—

Literatura:

Osnovna literatura:

  • Slobodan Petrović, Dušan Mijin, Nadežda Stojanović: Hemija prirodnih organskih jedinjenja, Tehnološko-metalurški fakultet, Beograd, 2005.
  • Lehninger: Principles of Biochemistry, W. H. Freeman and Co, 2005.

Pomoćna literatura:

  • K. B. G. Torssell: Natural Products Chemistry, Apotekarsocieteten, Stockholm, 1995.
  • R. M. Jankov, N. Polović, T. Ćirković Veličković: Praktikum - Hemija prirodnih proizvoda, Hemijski fakultet, Beograd, 2006. ISBN: 86-7220-028-4

Dodatni materijal:

—

  Nastavne obaveze i način ocenjivanja

Predavanja:

5 poena (3 časa nedeljno)

Program rada:

  • Proteini: amino-kiseline, osobine, izolovanje, analitika. Struktura proteina. Izolovanje i karakterizacija. Osnovno o funkciji nekih klasa proteina.
  • Saharidi: osnovni podaci o monosaharidima. Glikozidi. Oligosaharidi i polisaharidi. Analitika, karakterizacija. Fiziloška uloga nekih saharida.
  • Lipidi: neutralne masti, fosfolipidi, glikolipidi, voskovi, prostaglandini, steroidi, terpenoidi. Principi izolovanja, karakterizacije, određivanja strukture. Funkcija osnovnih predstavnika različitih klasa lipida. Struktura ćelijske membrane. Struktura ćelijskih zidova mikroorganizama.
  • Alkaloidi: podela, osnovni pojmovi o strukturi, izolovanju, karakterizaciji i fiziološkom dejstvu na više organizme. Osnovni podaci o antibioticima, vitaminima, biljnim pigmentima i prirodnim aromatičnim jedinjenjima.
  • Nukleinske kiseline: osnovni podaci, struktura NK, izolovanje, prečišćavanje i analitika NK.

Laboratorijske vežbe:

5 poena (3 časa nedeljno)

Program rada:

Vežbe se rade u pet oblasti: proteini, ugljeni hidrati, lipidi i steroidi, terpenoidi, alkaloidi, vitamini, antibiotici, nukleinske kiseline. Eksperimentalni rad studenata u okvirima svake od oblasti podrazumeva uvežbavanje ekserimentalnih umenja u izolovanju, prečišćavanju i karakterizaciji po jedne supstance iz grupe od nekoliko preparata koje studenti mogu da rade.

Seminarski radovi:

5 poena

Kolokvijumi:

25 poena

Pismeni ispit:

20 poena

Usmeni ispit:

40 poena